LEGO 1:13 Jelcz 620 - kabina typu 138

[link widoczny dla zalogowanych]
Kilka lat temu Nisiia wyciągnęła mnie na Targi Książki, gdzie w moje ręcetrafiła historia Jelczańskich Zakładów Samochodowych autorstwa Wojciecha Połomskiego: “Pojazdy samochodowe i przyczepy Jelcz 1984-1989”. Podczas przeglądania książki bardzo zaintrygował mnie opisany w niej, a mało znany prototyp kabiny kierowcy typu 138.

[img]http://pu.i.wp.pl/?k=NDY4NjE2MjgsNzM5Mzg3&f=620_138.jpg[/img]
Kabina 138

Jelcz PR 110 D

Podobno istnieje kilka wersji historii jej powstania, która stała się już swego rodzaju legendą. Według jednej z wersji, przedstawionej przez ówczesnego pracownika prototypowni JZS, na początku roku 1984 dyrektor OBK zlecił stworzenie prototypu, który maju 1985 miał pokazać “jutro” Zakładów podczas wielkiej wystawy we Wrocławiu organizowanej z okazji 40 lat od powrotu ziem zachodnich i północnych do Polski. Od tego zaczęła się cała historia kabiny wykonanej z wytłoczek autobusu dalekobieżnego. Tak, dokładnie - autobusu dalekobieżnego, a konkretnie mowa tu była o modelu PR 110 D.
Według oficjalnej wersji jeszcze w I kwartale 1984r. rozpoczęto prace nad założeniami nowoczesnej kabiny dalekobieżnej, która jak na polskie standardy wyprzedzała epokę.

Wojciech Połomski napisał:

W połowie marca, dokumentacja konstrukcyjna nowej kabiny, noszącej oznaczenie 138, trafiła do zakładowej prototypowni i przystąpiono do prac. Zgodnie z otrzymaną dokumentacją konstrukcyjną przy budowie kabiny wykorzystano ścianę czołową wraz z szybą adaptowaną z autobusu dalekobieżnego, kompletne drzwi, wytłoczkę otworu drzwiowego oraz przednią część dachu.[...]
Kabina została wyposażona w dwa amortyzowane fotele firmy Möve oraz dwie leżanki (górna stała, nieskładana). Górny parapet znajdujący się na wieńcu dachu został wyposażony w schowki oraz stereofoniczne radio Safari 5A z dwoma głośnikami.

Kabina przez swoje dość duże gabaryty ważyła około 300kg więcej od dotychczas stosowanych i znanych z Jelczy serii 300 kabin typu 113, co spowodowało decyzję o wyposażeniu podwozia prototypowego pojazdu (pochodzącego z już produkowanego Jelcza 620, a mającego niski numer seryjny 000022) w produkowaną przez JZS na licencji austriackiego Steyra sztywną oś przednią o nośności 6,5t.
W sierpniu pojazd został przekazany do testów w Dziale Badań Prototypów JZS, a te trwały do maja 1986r. Pojazd przejechał 14300km, a przez prawie 2 lata był wyposażony w innowacyjne urządzenie przeciwblokujące kół opracowane na Politechnice Łódzkiej.
Podczas wrocławskiej wystawy ciągnik wzbudzał ogromne zainteresowanie, a kierownictwo fabryki zapowiadało wprowadzenie kabiny do produkcji seryjnej, Niestety, pod koniec testów zaobserwowano uszkodzenia elementów nośnych kabiny, które w połączeniu z wieloma większymi i mniejszymi wadami konstrukcyjnymi doprowadziły do decyzji o zarzuceniu projektu.

Wojciech Połomski napisał:

Wracając do kabiny typu 138 zastanawiające jest to, iż całkowicie przerwano nad nią prace, nie próbując nawet usunąć niektórych z zawartych w sprawozdaniu zastrzeżeń. Dlaczego?
Tego chyba nie uda się już wyjasnić.

Nie chcę tu przytaczać całego rozdziału, żeby już nie przynudzać, po więcej odsyłam do literatury (na wystawy książka będzie jeździła ze mną i modelem Wink

). Dla tych, którzy przetrwali przydługi wstęp, duże brawa i przejdźmy w końcu do klocków.
Pracę nad modelem zacząłem jeszcze w połowie 2016 roku, ale szły wyjątkowo opornie. Powstało kilka wersji podwozia, 2 modele silnika, a sama kabina powstawała w bólach ponad rok i doczekała się w tym czasie kilkudziesięciu modyfikacji. Początkowo była zbudowana tradycyjnie i bez fajerwerków, ale postanowiłem zrobić całą tylną ścianę SNOTem. Następnie uznałem, że dach nie do końca mnie satysfakcjonuje, więc tydzień rzeźbiłem w łuczkach i skosach żeby jego kształt był bliski tego co zakładałem.
Fotele w oryginale były różne, ale na tyle, że dla uproszczenia użyłem dwóch identycznych, ale i tak trwało to chwile, żeby ich zawieszenie i wyprofilowanie dały miły dla oka efekt i nie sprawiały wrażenia jakby były wyciosane z kamienia.
Takich elementów jest jeszcze wiele, ale samo przypominanie sobie o walce z ich kształtem jest dla mnie traumatyczne Wink

Podczas prac nad dachem uznałem, że może dobrze by było zbuntować się przeciwko szkole Macieja Drwięgi i wygładzić study. Tylu kafelków nie użyłem chyba przez ostatnie 5 lat, co w tym jednym modelu. Czy było warto? Oceńcie sami.

[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

Ogromne podziękowania należą się dla Jaremy za ogarnięcie zdjęć, bo wyszły naprawdę rewelacyjnie, a robiliśmy je jeszcze w piątek rano przed samym wyjazdem na wystawę do Pszczyny Smile

Brawo, piękna robota.

Super sie prezentuje. Z ciekawosci - ile uzyles klockow do zlozenia tego ciagnika?

Skuderia napisał:

Super sie prezentuje. Z ciekawosci - ile uzyles klockow do zlozenia tego ciagnika?

Ciężko powiedzieć. Biorąc pod uwagę jego gabaryt (20cm szerokości, ok 60cm długości), wagę pod 2kg i średnią ilość klocków dla tego typu modeli, to lekko 3000-3500 sztuk można przyjąć, ale to bardzo szacunkowe dane.
Dla lepszego wyobrażenia o ilości elementów, moge wspomnieć, że fotel kierowcy razem z jego zawieszeniem to około 50-kilku elementów.

No to sporo zabawy i frajdy przy skladaniu tego kolosa miales. Chetnie na zywo kiedys go zobacze ; )

Skuderia napisał:

No to sporo zabawy i frajdy przy skladaniu tego kolosa miales. Chetnie na zywo kiedys go zobacze ; )

Podobno, że jest opcja powtórki z wystawy w Pszczynie w przyszłym roku, ale czekamy na konkrety. W każdym razie, jak tylko będę wiedział coś o jakichś wystawach LUGPOLu, to wspomnę i tu.