Kultowe autobusy i ich historia

Dzięki za fotki!
Widać z nich, że (jeśli wydadzą model) to niewielkim nakładem prac można będzie z autobusu zrobić przyczepę.

Dzis kupilem 45 numer z Greyhoundem i prezentuje sie bardzo dobrze.
Na burtach sygnowany napis i logo psa Greyhound tak jak i na tylnej scianie.

Jak dla mnie to jeden z lepszych modeli w tej serii poza nasza motoryzacja.
Pozdrawiam

Edekyogi napisał:

PS. Tak jak Jelcz 043 Ogórek miał swoja przyczepę P-01 Korniszonek, tak Jelcz A-080 miał swoją przyczepę P-080

Jelcz wyprodukował całe 3 sztuki, z czego dwie fabrycznie zostały przystosowane pod mammografy.

Ciekawe jest to, iż w Warszawie zbudowano przyczepę PT-4 do PR100, Jelcz był nawet zainteresowany odkupieniem licencji na ten patent od MZK Warszawa i budowanie takich wozów ale ostatecznie skończyło się na jednej (?) przyczepie.

Piotr1-60 napisał:

EDIT:
Potwierdzam, JELCZ 080 był skanowany, procedura trwała ok. 8 godzin. Smile

wpk_gg napisał:

Od razu rodzi się pytanie czy pojawi się model z siedzeniami lotniczymi czy "miejskimi".

Tak będzie wyglądał zapewne Jelcz 080 - to ten pojazd był skanowany. Wink

Coffee napisał:

(...) w Warszawie zbudowano przyczepę PT-4 do PR100 (...)

Była zbudowana jedna przyczepa PT-4 do Jelcz-Berliet PR-100.

Wyglądało to tak:
[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

A skończyło tak:
[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]

Brawo ! Bardzo ciekawy materiał i zdjęcia. Pamiętam tę przyczepę ale już jako miejsce sprzedaży biletów w okolicy Pałacu Kultury i Nauki.

Przy okazji - skoro wspomnieliśmy już o wielkim nieobecnym w kolekcji ( o Jelczu PR 100 ) warto też napisać o jeszcze innej przyczepie dla autobusu Jelcz PR 100. Mianowicie o przyczepie tylko dla akumulatorów. Powstał wspaniały projekt autobusu Jelcz PR 100/E, który wyprzedzał swoją epokę. Autobus elektryczny, zasilany z baterii w przyczepie. Rozpisywała się o tym prasa motoryzacyjna w latach 70-tych. Poświęcono tez tej tematyce jeden odcinek serialu SONDA, który prowadzili pasjonaci - inżynierowie Kurek i Kamiński.

Poniżej link:

[link widoczny dla zalogowanych]

Mała uwaga. Prowadzący Sondę nie byli inżynierami. Kurek był fizykiem, a Kamiński ekonomistą.
Chodzi chyba o odcinek 181 z 1987 roku po tytułem "A" o autobusach.

Czy ktoś z Kolegów wie, dlaczego zaczęto montować skrócone szybki trójkątne. Było to rozwiązanie czasowe.

[link widoczny dla zalogowanych]

W pełnowymiarowych PR-110 było to samo.

[link widoczny dla zalogowanych]

Te dłuższe w polskich warunkach pękały.
Edit: Pękały w PR110. Z uwagi na unifikację, krótsze stosowano też w 080.

max napisał:

Te dłuższe w polskich warunkach pękały (...)

Dzięki za informację Very Happy

W ogóle cała konstrukcja autobusu była niedostosowana ani do polskich podzespołów (ciężki silnik i skrzyna biegów) ani warunków eksploatacji (notoryczne przeciażenia pasażerami).

Już na etapie testowania prototypów PR-110 wynikła potrzeba poszerzenia i wzmocnienia słupków wokół środkowych drzwi - no i tym samym skrócenia szyb dwóch okien po bokach tych drzwi (fotka poniżej).
[link widoczny dla zalogowanych]

Tak na marginesie. Wszem wiadomo, że kiedy podpisywano umowę licencyjną konstrukcja PR-110 nie była jeszcze opracowana. Była tylko wizja w postaci makiety, z której wynika, że po prostu miał to być wydłużony PR-100. Widać to po niskiej linii okien i wysokości drzwi - jak w PR-100. (fotka poniżej).
[link widoczny dla zalogowanych]

Tak. Wzmocnienie słupków przydrzwiowych - najszybszy zabieg na wzmocnienie konstrukcji. Ikarusy 260 i 280 też już po roku produkcji dostały mocniejsze słupki drzwiowe. Wcześniej te słupki pionowe przy drzwiach w Ikarusie były takie jak w innych częściach nadwozia ( przekrój 60x40 ). Węgierska konstrukcja była zaprojektowana do eksploatacji w niemal ekstremalnych warunkach transportu miejskiego. Jelcze PR100 czy PR 110 - piękne i nowoczesne wówczas autobusy - nie były tak jak wspomniał Edekyogi dostosowane do dużych przeciążeń. Ciężki silnik na tylnym zwisie. Delikatne słupki konstrukcji kratownicy podwozia i nadwozia z cienkościennych profili o przekroju kwadratowym. Najczęciej kratownice pękały za tylną osią.

Ale nawet renomowanym producentom i mistrzom w dziedzinie produkcji autobusów zdarzały się podobne wpadki. Nawet Węgrom. Ikarus 556 posiadał wady konstrukcji. Również za tylną osia, przed tylnym pomostem bardzo często pękały blachownice podwozia, które wyłączały autobus z eksploatacji. Tak - blachownice wykonane z tłoczonych blach stalowych - konstrukcja nowatorska. Tylny - obniżony względem podłogi w dalszej części wnętrza pojazdu - pomost na wysokości tylnych drzwi przeznaczony do przewozu dużej liczby pasażerów stojących, nie wytrzymywał dużych przeciążeń. Ikarusy 556 na Węgrzech eksploatowano tylko w Budapeszcie. Miasto górnicze Miszkolc o podobnym charakterze jak Katowice gdzie warunki eksploatacji autobusów ze wzgledu na bardzo częste przeładowanie były wręcz ekstremalne, eksploatowało jako solówki Ikarusy 620 a jako przegubowe Ikarusy 180. 556-tek nie chcieli. Taka mała wstawka.

Podsumowując: Jelcz PR 110 oddał mimo wszystko duże zasługi dla transportu miejskiego w Polsce. Jego rozwinięcie w postaci Jelcza 120M i dalsze pochodne było udane. Konstrukcję wzmocniono, autobus miał znacznie dłuższe przebiegi.

Czekamy na wielkich nieobecnych w kolekcji, tj. na Jelcze PR100, M11, PR110D.

Edekyogi napisał:

wpk_gg napisał:

(...) prekursorem Jelcza 080 był Osinobus, nawet powstał prototyp N07 (...)

Dobrze byłoby podilustrować wypowiedź...

Masz rację, nie wszyscy wypowiadający się na tym forum interesują się szczegółowo komunikacją zbiorową.

Skuderia napisał:

Dzis kupilem 45 numer z Greyhoundem i prezentuje sie bardzo dobrze.
Na burtach sygnowany napis i logo psa Greyhound tak jak i na tylnej scianie.

Jak dla mnie to jeden z lepszych modeli w tej serii poza nasza motoryzacja.
Pozdrawiam

Oglądałem Greyhounda i okazało się że jednak napisy na burtach zostały umieszczone ale za to model nie posiada tablic rejestracyjnych, czyli wynika z tego że jest to pierwszy model wyłamujący się z przyjętej zasady uproszczonej globalnej serii "non name" skierowanej na różne rynki zbytu.

Piotr1-60 napisał:

EDIT:
Potwierdzam, JELCZ 080 był skanowany, procedura trwała ok. 8 godzin. Smile

wpk_gg napisał:

Od razu rodzi się pytanie czy pojawi się model z siedzeniami lotniczymi czy "miejskimi".

Tak będzie wyglądał zapewne Jelcz 080 - to ten pojazd był skanowany. Wink

Domyśliłem się że skanowano model Marcina który został perfekcyjnie w miarę możliwości wyremontowany.
Chyba że DeA umieści w środku siedzenia "miejskie" znane z PR-ki Wink

A tak na marginesie to we Wrocławiu zakończył się pierwszy etap remontu najstarszego istniejącego sprawnego Jelcza 080.

[link widoczny dla zalogowanych]

Edekyogi napisał:

Czy ktoś z Kolegów wie, dlaczego zaczęto montować skrócone szybki trójkątne. Było to rozwiązanie czasowe.

Nikt nie zna prawidłowej odpowiedzi na to pytanie, kiedyś też to mnie zaciekawiło i okazało się że o ile do 1980 r. stosowano nazwijmy to duże szybki w Jelczach 080 tak od roczniki od 1981 do końca produkcji jelcze tego typu miały tylko małe, chyba że były wyjątki. Inaczej wygląda to w miejskich i turystycznych PR110 tutaj autobusy miały i małe i duże szybki.

Ogólnie rzecz biorąc być może było to podyktowane jakimiś czasowymi brakami. Nie wiem.

Dzisiaj mamy zupełnie inne czasy gdzie klient zamawia np. "autobus szyty na miarę" czyli to czego oczekuje np. szyby przesuwne lub tzw. uchylane lufciki itd.

Jeżeli mówimy o konstrukcji Jelcza miejskiego PR110 to jedyną bolączką tego pojazdu była niedoprecyzowana kratownica oraz na samym początku zbyt mała procentowo ilość podzespołów pochodzących od krajowych dostawców.

A wracając do przyczep autobusowych to min. eksploatowane były również Karosy B40 (czyli starsza siostra korniszona Wink

), jedną z nich wyremontował MPK Kraków i zaprezentował ją w 2018 r.

[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

wpk_gg napisał:

(...) wracając do przyczep autobusowych to min. eksploatowane były również Karosy B40 (...)

W Warszawie na linii do Piaseczna pod koniec jej funkcjonowania kursowały trolejbusy Saurer 4T IILM przystosowane do ciągnięcia przyczepy FFA Moser APE480
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

Edekyogi napisał:

wpk_gg napisał:

(...) wracając do przyczep autobusowych to min. eksploatowane były również Karosy B40 (...)

W Warszawie na linii do Piaseczna pod koniec jej funkcjonowania kursowały trolejbusy Saurer 4T IILM przystosowane do ciągnięcia przyczepy FFA Moser APE480

Pisząc posta w listopadzie miałem na myśli te w/w przyczepy, dlatego pierwsze co sprawdziłem to to czy w wydanym trolejbusie znajduje się hak. Smile

Zdaje się że były to chyba prawdopodobnie ostatnie w Polsce wykorzystywane przyczepy w komunikacji zbiorowej. W przewozach zamkniętych jako gimbus lub przewóz pracowniczy jeszcze w zeszłym roku można było spotkać zestaw ciągnik + przyczepa.

Informatyk z DeA chyba ponownie na "wczasach", ponieważ dziś w Czechach ukazał się nr 25 a jak do tej pory nie zrobili aktualizacji. Skąd my to znamy Wink

Żeby tak jakoś podsumować kwestię przyczep osobowych eksploatowanych bądź wyprodukowanych w Polsce dodam jeszcze jedną przyczepę Jelcz 046.
Był to bliźniak niejednojajowy Korniszonka. Wyprodukowany w jednym egzemplarzu dla ówczesnej NRD (Niemieckiej Republiki Demokratycznej) w 1968 roku. Główna różnica była w drzwiach od Jelcz 272 MEX i innym rozplanowaniu siedzeń.
Ze względu na wysokie koszty adaptacji seryjnej P01 na 046 zleceniodawca wycofał się z zamówienia, chociaż była jeszcze w ofercie JZS w 1978 r.

[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]